Evolutie
De Evolutie theorie is zo gek nog niet, denk maar aan de tijd van jagers en verzamelaars waarbij de mannen in de nacht aan het jagen waren, hier komt de kleur blauw vandaan. De vrouwen verzamelde fruit, denk aan rode besjes, aardbeien, bramen, appels en mango’s, hier komt de kleur roze vandaan. Je kunt dus zeggen dat voorouderlijke taken bepalen wat de kleur voorkeuren van de vrouwen en mannen is.
Gender schema Theory
Van jongs af aan stimuleren we gender stereotypes bij kinderen. Blauw hoort bij jongens en roze hoort bij meisjes. Terwijl kinderen opgroeien ontwikkelen ze kleur voorkeuren in lijn met het beeld van hun geslacht. Daarom houden mannen van blauw en vrouwen van roze.
Het grappige is, is dat deze kleurverdeling begin vorige eeuw precies andersom was. Bij de katholieken was dit eigenlijk meer het geval. Jezus werd afgebeeld in het rood en Maria in het blauw. Deze theorieën verklaren al veel maar nu heb je nog de vraag hoe het komt dat de ene dan van lichtblauw houdt en de ander van donkerblauw? Hier heeft de ecologica Valence Theory een verklaring voor.
Ecologica Valence Theory:
Het gevoel bij een kleur wordt voor een groot deel bepaalt door gebeurtenissen die we mee maken in ons leven. Als je bijvoorbeeld een auto ongeluk krijgt met een donkerblauwe auto dan vind je die kleur hoogstwaarschijnlijk minder mooi dan de wat lichtere blauw tinten.
Hoe krijgen kleuren een betekenis?
In het brein heb je een aantal knooppunten liggen wat samen een kenniseenheid vormt: denk aan een soort spinnenweb. Waarbij er allerlei puntjes zijn die verbonden worden met draadjes.
Je kunt hier denken aan de knooppunten zoals;- Emotie
– Zintuigelijke ervaring
– Semantische betekenis
De verschillende knooppunten die je hebt in je hoofd zijn verbonden op basis van een overeenkomst. Hoe sterker de gelijkenis is tussen de twee knooppunten, hoe sterker de verbinding. Denk weer aan die donkerblauwe auto. Bij het woord auto zul je sneller denken aan de woorden; banden, rijden of wegen dan aan de woorden metaal en radio.
Doordat je nieuwe gebeurtenissen en ervaringen opdoet zul je nieuwe knooppunten en connecties creëren of juist aansterken. Elke kleur heeft in je hoofd zo’n knooppunt die als maar blijven groeien na mate je ouder wordt.
Bij het woord blauw zullen de woorden zoals lucht, water en broeken aanwakkeren. Maar krijg je nu een auto ongeluk met een donkerblauwe auto, zal het woordje pijn zich voegen aan het knooppunt blauw. Door deze connectie kan je perceptie of gedrag veranderen als je het woordje blauw hoort.
Waarom hebben kleuren verschillende betekenissen?
Aan kleuren worden vaak specifieke betekenissen gehangen. Denk aan:
– Blauw is kalm
– Bruins is aards
– Geel is vrolijk
– Wit is schoon
Maar toch kan ook deze betekenis voor iedereen anders zijn, dit kan afhangen van verschillende factoren.
– Ervaring, ofwel doelgroep. Een boer heeft een andere associatie bij de kleur groen dan een investeerder. Denk aan groenten en geld.
– Context, in een dating context staat rood voor passie en liefde, maar in prestatie staat de kleur voor falen.
– Cultuur
Blauw:
De kleur van de lucht en de zee, wordt geassocieerd met rust en vrede. Het is de kleur die staat voor geest, intelligentie en verstand. Blauw wordt gezien als de kleur van vertrouwen, duidelijke communicatie en betrouwbaarheid. Met blauwe kleding straal je evenwichtigheid en stabiliteit uit. In een blauwe ruimte wordt je productief. Meer associaties op de kleur blauw zijn loyaal, geduldig, sympathiek, vriendelijk, waarheid. Maar ook conservatief, kalmte, koude, status en macht. Deze kleur wordt dus veel gebruikt in zakelijke logo’s.
Interieur:
Blauw is een koud kleur die staat voor frisheid en zuiverheid. Deze kleur geeft hetzelfde effect op mensen als groen en bezorgt mensen die zich in zo’n gekleurde ruimte bevinden een gevoel van rust en vertrouwen. Teveel blauw kan echter deprimerend werken. Gebruik deze kleur dus niet in elke ruimte. Blauw in combinatie met zachte tinten behoudt zijn effect. Ga je te contrasterend werken is het effect van rust wel weg.
Rood:
De biologische effecten van rood zijn stimulerend en activerend. De kleur verhoogt de hartslag en ademhaling en wekt eetlust op. Rood is een warme kleur die aandacht trekt en geassocieerd wordt met het lichaam. De kleur van bloed is de kleur van leven, vitaliteit, energie, kracht en passie. Positieve associaties met rood zijn er ook volop op het gebied van liefde, passie en romantiek. Denk maar aan verleiding, sensualiteit, hartstocht en opwinding. Negatieve associaties met rood zijn opdringen, agressie, macht, pijn en gevaar.
Rood heeft letterlijk stopkracht, denk maar eens aan verkeersborden. Met het dragen van rode kleding geef je aan dat je lef hebt en dat je bereid bent je eigen spoor te trekken.
Interieur:
Rood komt dominant over. Gebruik dit kleur dus vooral om accenten te leggen in een ruimte. Rood is de kleur van actie en passie. Wil je dus een ruimte intiem en uitnodigend maken dan maak je best gebruik van rood. Ook hier verschillende tinten gaan gebruiken. Wanneer je rood met zwart of wit combineert komt dit heel modern over maar tegelijkertijd koel. Let dus vooral op met welke kleuren je een combinatie maakt.
Geel:
De kleur van de zon is een vrolijke opvallende kleur, die het brein, denkproces en zenuwstelsel stimuleert. Geel wordt geassocieerd met energie, zon, lente, zomer, een nieuw begin, levensplezier en geluk. Deze kleur stemt vrolijk en positief. Geel geeft focus en doelgerichtheid. Door de stimulatie van het brein staat de kleur voor kennis, wijsheid en volwassenheid, maar ook voor creativiteit en fantasie. Positieve associaties met geel zijn een gevoel van geluk, warmte, vreugde en blijdschap. Maar let op, geel heeft ook zo zijn negatieve associaties. Denk bijvoorbeeld aan jaloezie, onbetrouwbaarheid, verraad en lafheid. Met geel kun je goed accenten aanbrengen, waardoor het vaak gebruikt wordt in advertenties met aanbiedingen.
Interieur:
Geel vrolijkt iemand op omdat men het verband met de zon legt. Wanneer je donkere kamers hebt, is het verstandig om geel te gebruiken. Een overdaad aan geel werkt wel vermoeiend dus ook hier dezelfde regel om nooit een volledige ruimte in het geel te schilderen. Verblijven in een overwegend gele ruimte maakt wel onrustig en je kan er snel je geduld verliezen.
Oranje:
De mengkleur tussen rood en geel, staat voor stimulering van het brein en de eetlust. Oranje is een aandachttrekkende kleur die warmte en enthousiasme uitstraalt. Door de combinatie van rood en geel is oranje een combinatie van het lichamelijke (rood) en emotionele (geel). De warme kleur staat voor vrolijkheid, optimisme, plezier, kracht, energie, aandacht, beweging, creativiteit, speelsheid en toegankelijkheid. Negatievere associaties met de kleur zijn niet serieus, goedkoop en overvloed. De kleur wordt door Nederlanders natuurlijk ook geassocieerd met Koningsdag en voetbal.
Interieur:
Oranje werkt stimulerend en verdrijft depressieve gevoelens. In een ruimte waar oranjetinten te vinden zijn, voelen mensen zich goed omdat het een warm gevoel uitstraalt. Het zet mensen eveneens aan tot creativiteit. Wanneer je een muur een oranje gloed hebt gegeven, schilder je de andere muren best met zachte, neutrale kleuren.
Groen:
De kleur van de natuur ontspant het zenuwstelsel en onderdrukt honger. Groen kan de bloeddruk verlagen en is rustgevend. Daardoor wordt groen ook wel geassocieerd met genezing, gezondheid en balans. Groen is de kleur van verse producten, van vruchtbaarheid, voorjaar en nieuw leven. Het is een positieve kleur met associaties als balans, harmonie, evenwicht, vernieuwing, vertrouwen, veiligheid en voorspoed.
Een groene ruimte geeft rust en ontspanning en verlicht nervositeit en angst. De kleur geeft de ruimte harmonie, balans en evenwicht. Zeer geschikt dus voor in de slaapkamer.
Draag je groene kleding, dan zeg je dat je creatief denkt en bereid bent samen te werken. Negatieve associaties met groen zijn verveling, jaloersheid (groen van jaloezie zien), en weerstand.
Interieur:
Groen brengt zoals reeds vermeld rust en evenwicht. Groen kan dus in principe voor elke ruimte. Het is bewezen dat wanneer mensen zich in een groene omgeving bevinden gestimuleerd worden tot beweging. Vandaar dat ruimtes die uitkijken op een tuin vaak mensen zullen stimuleren om even te gaan wandelen of fietsen. Daar spelen vakantieparken dan ook vaak op in. Elke bungalow is omgeven door groen waardoor mensen inderdaad meer gaan wandelen of fietsen.
Roze:
De kleur roze is een overwegend vrouwelijke kleur, die zowel speels als passioneel wordt gezien. Deze zachte tint van rood ontspant en verzacht en wordt als kalmerend ervaren. De speelse associaties zijn energie, vrolijk, zoet, jeugdig. Passionele associaties zijn liefde, drama, flirten en spannend. Vanwege deze beide kanten van de kleur, wordt hij vaak gebruikt in relatie tot de liefde.
Paars:
De kleur paars wordt door de eeuwen heen veel in koningshuizen gebruikt. Paars wordt dan ook geassocieerd met luxe, stijl en rijkdom. Daarnaast is het een kleur die als spiritueel gezien wordt en die geassocieerd wordt met visie, waarheid en wijsheid. De kleur werkt opbeurend en kalmerend en kan creativiteit stimuleren. Associaties op paars zijn intuïtie, daadkracht, leiding, raad en bemiddeling.
Interieur:
Paars mengt het koude van het blauw met het warme van het rood. Paars kan heel goed tot zijn recht komen in een ruimte die veel lichtinval heeft. Dan komt het warme naar voren. In combinatie met een vorm van wit en dan accenten van groen is dit zelfs heel modern. Paars wordt echter ook in ruimtes gebruikt om ze een retro-effect te geven.
Bruin:
Kleur van hout en van aarde. Bruin is een mannelijke kleur, die vertrouwen en neutraliteit uitstraalt.
De bruine kleur wordt veel gebruikt voor producten en bedrijven in het buitenleven, landelijk leven en door outdoorzaken en kampeerwinkels. Belangrijke kleureigenschappen zijn stabiel, natuurlijk, alledaags, solide, betrouwbaar, behoudend. Afhankelijk van de context kan bruin ook als wat oubollig worden gezien.
Interieur:
Bruin staat voor veiligheid. In heel wat woonkamers zal je bruin aantreffen omdat het een elegante en verfijnde kleur is. Het is ook een kleur die makkelijk te combineren valt met andere kleuren. In combinatie met wit of gebroken wit komt het heel stijlvol over. Verschillende tinten bruin maken het geheel af.
Wit:
Wit en zwart zijn eigenlijk geen kleuren. Wit is licht en zwart is het gebrek aan licht. Maar vanwege het effect van wit en zwart, laten we ze hier natuurlijk niet onbenoemd. Wit wordt gezien als de kleur van onschuld, puurheid en vrede. De kleur heeft met name positieve associaties zoals zuiverheid, maagdelijkheid, eenvoud, stilte, kalmte, netheid en helderheid. Wit stimuleert tot opruimen, symboliseert een nieuw begin en reinheid. Wat negatievere associaties met wit zijn naïviteit, leegte en perfectionisme.
Grijs:
Grijs wordt vaak geassocieerd met saai, terwijl antraciet (donkergrijs) geassocieerd wordt met luxe. Het is over het algemeen een neutrale, verfijnde kleur. Positieve associaties zijn; verfijnd, strak en georganiseerd, negatieve associaties zijn; saai, grauw, massa.
Zwart:
De kleur van de nacht en duisternis kent associaties met de dood, mysterie en kracht. Zwart is daarnaast dramatisch en serieus. Het is een kleur die waardigheid en aanzien kent en daardoor vaak gebruikt wordt om status, autoriteit, elegantie en stijl uit te drukken. Tegelijkertijd wordt de kleur ook gebruikt om te rebelleren, denk bijvoorbeeld maar eens aan rebellerende tieners, punk en krakers.
